Sait Tahsin Tekeli
Sait Tahsin Tekeli, Prof. Dr., (23 Haziran 1901(1317), Samsun - 17 Nisan 1980), Türk bilim insanı, ziraat sanatları (gıda bilimi ve teknolojisi) alanında uzmandır.
1901 yılında Samsun'da doğdu. 1918 yılında Samsun Lisesini bitirdi. 1919 senesinde yüksek tahsil için İstanbul’a geldi. İstanbul’da yüksek okullar işgal hasebiyle kapalı olduğundan 1920 Ekim ayında Haydarpaşa’daki tip fakültesi giriş imtihanlarını başararak birinci sınıfta 4 ay okudu. Fakülte yatılı olmadığından, 1920 Şubat ayında açılan Halkalı Ziraat Mektebi Âlisi imtihanlarına girdi ve bu mektebi 1923 Ağustos ayında pekiyi derece ile bitirdi. 1923 senesi Ekim ayında Balıkesir’de açılan Kepsut Orta Ziraat Okulu'na hoca olarak tayin edildi ve bu mektepte (Türkçe, meyvecilik, sebzecilik, tavukçuluk ve ziraat sanatları) derslerini okuttu. 1924 senesi Ekim ayında, İktisat Vekaletinin tavsiye ve emriyle Samsun vilayeti hesabına ziraat sanatları ihtisası yapmak üzere Budapeşte’ye gönderildi. Budapeşte (üzüm-şarap yüksek ihtisas okulu) ve (ziraat sanatları yüksek ihtisas okul)larını bitirerek iki diploma aldı. 1926 senesi Ekim ayında Almanya'da Geisenheim İhtisas Okulu'nda ve Gaerungsgewerbe İhtisas Enstitüsü'nde laboratuarlarında pratikan olarak çalıştı. Münih-Weihenstephan Zirat Biracılık Yüksek Okulu Ziraat Teknoloji Enstitüsü'nde başladığı doktora eğitimini 1928 Aralık ayında pekiyi derece ile (Ziraat Doktoru) payesini kazanarak tamamladı. 1929 senesinde Ankara'ya geldi, bir sene müddetle Samsun'da Ziraat Mütehassısı olarak görev yaptı. 1930 yılında eski Ziraat Mektebinde keroisten yapılmış iki küçük odada Ziraat Sanatleri laboratuarını kurdu. 1932'de Yüksek Ziraat Enstitüsü ziraat sanatları enstitü şefliğine tayin edildi. 1937'de doçent, 1942'de ziraat sanatları enstitü profesörü oldu. Ziraat sanatlarına ait sekiz kitabı bulunmaktadır. 7 Temmuz 1972 tarihinde emekliye ayrıldı. 17 Nisan 1980 tarihinde vefat etti.[1][2]
1937 yılında Rize’de çay tarımının başladığı tarihten itibaren çayın işleme teknolojisi ve kimyasal bileşimiyle de yakinen ilgilenmiştir. Türk çaylarının işleme teknolojisi ve kimyasal bileşimleri üzerinde araştırmalar yapmış ve dünyanın üs tün kaliteli çayları ile yerli çaylarımızı kalite açısından karşılaştırmış ve ortada önemli farkın olmadığı konusunda halkımızı aydınlatmıştır.[2]
1972-1975 arasında Çay Kurumu yönetim kurulu üyeliği yaptı. 1975 senesinde (Türkiye'de gıda mevzuatı ve kontrolünün esasları) ve 1976 senesinde (Çay- Yetiştirme-İşleme-Pazarlama kitaplarını yayınladı.) Ziraat Mezunları Cemiyeti ve Türk Ziraat Mühendisleri Birliği idare heyetlerinde çalıştı ve İtalyan ilim cemiyetinden muhabirlik diploması aldı. Ayrıca iki defa altışar ay Birleşik Amerika Üniversitelerinde misafir hoca olarak çalıştı. Codex Alimentarius kuruluşunda 1958-1972 senelerine kadar Türkiye üyesi olarak komite ve kongrelere katıldı.[1]
Sait Tahsin Tekeli’ye 15-17 Nisan 1980 tarihleri arasında yapılmış olan Türkiye 2. Gıda Kongresinde, “Şeref ödülü” verilmiştir.[2]
