İstanbul Sanayi Odası (İSO), Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması’nın (İSO İkinci 500) 2023 sonuçlarını açıkladı.
KOBİ’lerin satış ve kârları eridi!Şirketlerin 2023 yılındaki üretimden satışlarına göre sıralandığı İSO İkinci 500 sonuçları, finansmana erişim ve düşük taleple boğuşan KOBİ’lerin kârsızlık ve borç sorununu gözler önüne serdi.
6 Şubat depremleri ve yüksek enflasyonla mücadele kapsamında başlatılan parasal sıkılaşmanın etkilerinin yoğun olarak hissedildiği İSO İkinci 500’de üretimden satışlar yüzde 42,2 oranında artarak 695 milyar TL’den 988 milyar TL’ye çıktı. Bu göstergede İSO 500’dekine benzer zayıf bir büyüme performansı görülürken, yılsonu TÜFE enflasyonundan arındırıldığında üretimden satışlar reel olarak yüzde 13,7 oranında geriledi. Vergi öncesi dönem kârı da reel olarak yüzde 23,1 gerilerken, toplam borçlardaki reel büyüme ise yüzde 7,2 oldu. İkinci 500’de dönem kârının yarısına yakını da finansman giderlerine harcandı.
“İstihdamdaki artış takdire değer”Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Kuruluşu 2023 Araştırması’nın sonuçlarını yazılı bir açıklama ile değerlendiren İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, İSO İkinci 500 kuruluşlarının 2023 performansında dünyadaki yüksek jeopolitik gerilimlerin, artan kutuplaşmanın ve sıkı para politikalarının yanı sıra Türkiye’deki 6 Şubat deprem felaketi ve ekonomi politikalarındaki radikal dönüşümün etkili olduğunu söyledi.
İSO İkinci 500’ün üretimden satışları 2023’te ivme kaybederek enflasyonun altında bir büyüme kaydederken, şirketlerin ihracatının da bir önceki yıla göre yüzde 6,5 daraldığına dikkat çeken Bahçıvan, “Öte yandan, sanayi istihdamının nispeten durağan seyrettiği bir yılda İSO İkinci 500’ün ücretli çalışan sayısındaki yüzde 9,1’lik artış dikkat çekici ve takdire değerdir” dedi.
İSO İkinci 500’ün, daha çok küçük ve orta ölçekli firmaları içermesi bakımından finansal koşullardaki dalgalanmalara karşı daha hassas olduğunu dile getiren Bahçıvan, şunları kaydetti:
“Ar-Ge harcamaları patinaj yapıyor”“Nitekim finansman giderleri, kambiyo zararları ve ödenen faizlerin net katma değerdeki payı gibi veriler, 2023’ün ikinci yarısına başlayan ekonomideki politika değişiminin ilk yansımalarını sunuyor. Şirketler faaliyet karlılığını büyük oranda korusa da artan finansman maliyetleri ve kambiyo zararlarının dönem karlılığını zayıflattığı görülüyor. Ar-Ge ve teknoloji faaliyetlerine ilişkin göstergelerin İSO İkinci 500’deki görünümüne baktığımızda; 2023’te İSO İkinci 500’ün teknoloji yoğunluklarına göre katma değer dağılımı kısmi bir iyileşme sinyali verse de, ulaşılan noktanın tıpkı İSO 500’de olduğu gibi tatmin edici olmadığı açık. Özellikle üretimden satışlara oranla Ar-Ge harcamalarının son üç yıldır patinaj yapmasını, dijitalleşme ve yeşil dönüşümün küresel rekabete damga vuracağı bir gelecek açısından üzerinde durulmaya değer görüyoruz. Yine de sonuçlar, sanayicimizin en zor faaliyet koşullarında dahi ülkemize karşı olan sorumluluklarını fedakârca yerine getirdiklerini ortaya koymaktadır. Yaşanan tüm zorluklara rağmen, yatırımlarıyla ekonomik büyümemize, ihracatımıza ve istihdama katkılarını sürdürmektedir.”76 yeni kuruluş listeye girdi2023 yılında 76 yeni kuruluş, İSO İkinci 500 sıralamasında yer alma başarısı gösterdi, geçen yıl İSO 500’de yer alan 37 kuruluş, bu yıl İSO İkinci 500’e geriledi. 387 kuruluş ise son iki yılda da İSO İkinci 500 sıralamasında yer aldı.
Üretimden satışlar baz alınarak yapılan 2023 yılı İSO İkinci 500 sıralamasına göre Biska Tekstil 2 milyar 958 milyon TL ile ilk sırayı aldı. Onu 2 milyar 949 milyon TL ile Karel Elektronik takip ederken, Küçükçalık Tekstil 2 milyar 945 milyon TL ile üçüncü oldu.
Gıda sektörü, 109 kuruluşla listenin ilk sırasındaŞirketlerin 2023 yılı üretimden satışlarına göre sıralandığı İSO İkinci 500’de kuruluş sayısı itibariyle, 109 şirketle temsil edilen gıda ürünleri sanayi, sektörler arasında açık ara farklı ilk sırayı aldı. Gıda sanayi bir önceki yıl 94 şirket ile listede temsil edilmişti.
Bor Şeker’in listenin dördüncü sırada yer alma başarısını gösterdiği İSO İkinci 500’deki gıda sanayi şirketleri şöyle:
Beşler Et Gıda (17), Söke Değirmencilik (18), Sukkar Şeker Üretim (21), Ahmet Ak Gıda ve Tüketim (30), Gold Harvest Kuruyemiş Gıda (34), Ekiciler Süt Gıda (36), Tat Nişasta (38), Soyyiğit Gıda (40), TARFAŞ Tarımsal Faaliyetler (44), Erçal Fındık (47), Antepsan Kuruyemiş Gıda (49), Marmarabirlik (50), Arslantürk Tarım Ürünleri (51), Pier Agro Gıda (59), Şimşek Bisküvi ve Gıda (63), Oğuz Gıda (70), Sürsan Su Ürünleri (72), Öztürk Fındık Gıda (80), Unat Yağ Gıda (88), Mey Alkollü İçkiler (90), Sunar Un ve Yem (94), Doruk Un (112), Güney Süt (114), Gürsoy Yem Gıda ve Hayvancılık (115), Tayaş Gıda (116), Meysüt Meyve Süt ve Gıda (119), Hekimoğlu Un (12), Agromey Gıda (127), Zer Yağ (141), Amasya Şeker (145), Al-San Gıda (146), Beşan Nişasta Gıda (149), Staret Entegre Gıda (151), Pakun Üretim Gıda (158), Altaş Yağ Su ve Tarım Ürünleri (172), Güneşoğlu Süt Gıda (174), Akhan Un (184), Gitaş Gıda (186), Ak Nişasta (190), Şenocak Gıda Fındık (193), İlknak Su Ürünleri (212), Efor Çay (215), Büyük Hekimoğulları Gıda (217), Katsan Gıda (218), Gürsoy Tarımsal Ürünler Gıda (219), Beşyem Tarım Hayvancılık Gıda (227), Özyılmaz Fındık (232), Özgüllü Süt Mamulleri (235), Erşan Et ve Et Ürünleri (242), Tören Gıda (255), Uslu Tarım Ürünleri (256), Işık Tarım Ürünleri (260), Altınkılıç Gıda ve Süt (261), Modern Çikolata (268), Rella Gıda (269), Euro Gıda (280), Kemal Balıkçılık (287), Akova Süt ve Gıda (291), İstanbul Halk Ekmek (304), Doğa Tohumculuk ve Gıda (312), Temaş Gıda (314), Dicle Gıda ve Tarım Ürünleri (315), Karadeniz Kardeşler Gıda (319), Burak Tarım Ürünleri (329), Bolacalar Un Yem Yağ Gıda (337), Anı Bisküvi Gıda (340), Calmio Süt Gıda (343), Mes Yağ ve Gıda (348), Afyon Et Entegre (350), Özmen Un (354), Özgün Gıda (358), İzi Süt ve Gıda (363), Iffco Turkey Gıda (373), Besa Yemcilik Hayvancılık Gıda (382), Özlem Tarım Ürünleri (387), Poyraz Poyraz Fındık (388), Peyman Kuruyemiş Gıda (392), Atalay Fındık (395), Tellioğlu Yem-Gıda (397), Balıkesir Onur Süt (402), Özmirioğlu Pamuk Yağ (413), Tat Makarnacılık (428), Çamlı Yem Besicilik (431), PNS Pendik Nişasta (446), Aroma Bursa Meyve Suları ve Gıda (465), Hasbil Tarım Ürünleri (466), Meray Kuruyemiş Gıda (474), Altunsa Gıda (477), Pelit Pastacılık ve Gıda (486), Beyoğlu Çikolata (487), Önen Gıda (495).

Read More