admin
Plastik kirliliğini sona erdirecek bir BM anlaşması oluşturmak üzere yürütülen görüşmeler, bir sonuca varılamadan sona erdi. Aralık ayının başında Güney Kore’nin Busan kentinde gerçekleştirilen görüşmeler, plastik kirliliği konusunda plastiğin tüm yaşam döngüsünü ele alan uluslararası bağlayıcı bir anlaşma geliştirmeyi amaçlıyordu. Görüşmelerin önümüzdeki yıl yeniden başlaması kararlaştırıldı.
Görüşmelerin amacı neydi?170’ten fazla ülkeyi ve 440 gözlemci ülkeyi bir araya getiren Hükümetlerarası Müzakere Komitesi (INC) 5, plastik kirliliğiyle mücadeleye yönelik uluslararası bir anlaşma geliştirmeyi ve öncelikle plastik kirliliği konusunda dünya çapında uygulanabilecek evrensel kurallar oluşturmayı amaçlıyordu.
Her ülkenin plastik kirliliği konusunda kendine özgü bir politikası var. Hedeflenen antlaşmanın amacı temel teşkil edebilecek evrensel bir politika geliştirmekti. Eğer imzalanmış olsaydı anlaşma yasal olarak bağlayıcı olacaktı.
Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) ve Ellen MacArthur Vakfı gibi kuruluşların öncülüğünde yürütülen görüşmeler, 2022 yılında böyle bir antlaşmanın kabul edilmesi kararını yerine getirmeyi amaçlıyordu.
INC Sekretaryası’ndan bir sözcü, FoodNavigator’a yaptığı açıklamada, anlaşmanın deniz çevresi de dahil olmak üzere plastik kirliliği konusunda, plastiğin yaşam döngüsünü ele alan kapsamlı bir yaklaşıma dayanan, bağlayıcı ve gönüllü yaklaşımları içerebilecek, yasal olarak bağlayıcı uluslararası bir araç olacağını söyledi.
Antlaşma, ilgili ülkelerin koşullarını ve kapasitelerini dikkate almayı, aynı zamanda ülkeleri daha sürdürülebilir kalkınmaya yönlendirmek için 1992 yılında imzalanan Rio Çevre ve Kalkınma Deklarasyonu ilkeleriyle uyumlu olmayı amaçlayacak
Neden ertelendi?Busan’daki görüşmeler antlaşmaya ilişkin müzakerelerin beşincisiydi. İlk planlara göre bu görüşmeler aynı zamanda sonuncusu olacaktı. Ancak UNEP İcra Direktörü Inger Andersen’in ifadesiyle delegelerin görüşlerinde devam eden bir ayrılık vardı. Bir sonraki müzakereler için bir başlangıç noktası olarak bir başkanlık metni yazıldı.
WWF’ye ( Doğal Hayatı Koruma Vakfı) göre, 95 ülkeden oluşan bir grup, belirli plastik ürünler ve endişe verici kimyasallar için bağlayıcı küresel aşamalar ve yasaklar olmaksızın anlaşmayı kabul etmeyecek. Küresel Plastik Anlaşması için İş Dünyası Koalisyonu sözcüsü, 100’den fazla ülkenin mutabakatına rağmen evrensel bir anlaşmanın zor olduğunu söyledi. Anlaşmanın kabul edilebilmesi için oybirliğiyle desteklenmesi gerekiyor.
Bazı ülkelerin müzakereleri geciktirdiğini öne sürdü WWF’nin küresel plastik anlaşması biriminin başında yer alan Eirik Lindebjerg, “Çok uzun bir süredir küçük bir devlet azınlığı müzakere sürecini rehin almış durumda. Bu ülkelerin bu krize anlamlı bir çözüm bulmaya niyetleri olmadığı son derece açık. Buna rağmen niyetleri olan devletlerin büyük çoğunluğunu engellemeye devam ediyorlar. Plastik kirliliğinin en büyük yükünü taşıyanların kendi aralarında bir çözüm oluşturma fırsatının, plastiğin düzensiz üretim ve tüketiminden kazanç sağlayanlar tarafından engellenmesi adaletsizlik” dedi.
