Tekstil endüstrisinin temel girdisini sağlayan, ülkelerin ihracat gelirine ve pamuk değer zincirinde yer alan binlerce çiftçi ve çalışanın geçim kaynaklarının iyileştirilmesine katkıda bulunan pamuk üretimi, hem Türkiye hem de Türkmenistan ekonomisinde önemli bir rol oynuyor.
Pamuk çalıştayı ile işletmeler ziyaret edildiBM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Türkiye ile Türkmenistan arasındaki diyaloğu teşvik etmek ve işbirliği potansiyelini araştırmak amacıyla Türk pamuk uzmanlarının Türkmenistan’a bir teknik ziyaret gerçekleştirmelerini sağladı. Ziyaret kapsamında Aşkabat’ta “Türkmenistan’da pamuk üretimi ve makineli hasadın iyileştirilmesi” konulu bir de çalıştay düzenlendi.
S.A. Niyazov Türkmen Ziraat Üniversitesi’nde gerçekleşen çalıştayın öncesinde, Akbuğday ilçesinde bir makine parkı, Gökdepe ilçesinde bir çırçır fabrikası, Aşgabat’ta bir tekstil fabrikası ve Türkmenistan Tarım ve Çevre Koruma Bakanlığı’na bağlı Çölleşme, Flora ve Fauna Ensitüsü de dahil olmak üzere yakındaki pamukla ilgili tesislere teknik ziyaretler yapıldı.
Çalıştayın katılımcıları arasında Tarım ve Çevre Koruma Bakanlığı yetkilileri ile S.A. Niyazov Türkmen Ziraat Üniversitesi”nin bilimsel çalışmalardan Sorumlu Rektör Yardımcısı Merdan Piriyev, akademisyenler, ilgili kamu kurumlarının temsilcileri yanı sıra Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırma ve Politikalar Genel Müdürlüğü’nden (TAGEM) ve FAO’dan uzmanlar yer aldı.
Artık Türkmenistan’ın pamuğunun neredeyse tamamını makineyle hasat ettiğini açıklayan akademisyenler, hükümetin bu amaçla yurt dışından tedarik edilen 1000 adet modern hasat makinesini ülkenin beş bölgesinde 38 ilçedeki makine parkına dağıttığını belirttiler. Ayrıca 2017’den bu yana, makineli hasadın yaygınlaştığını ve devlet tarafından üreticilere ekim, gübreleme, yabancı ot mücadelesi ve ilaçlama gibi diğer hizmetlere benzer şekilde hasat hizmetleri sağlandığı, bunun yanı sıra makine operatörlerinin eğitildiği vurgulandı.
Türkiye deneyimlerini paylaşmaya hazır!Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü’nden Tijen Özüdoğru, “Hükümet tarafından sağlanan genel planlama ve destek hizmetleri, ülkede hasat için makineleşmenin nispeten daha hızlı gelişmesinin ana nedenini oluşturuyor” dedi.
Aydın’ın Nazilli ilçesinde bulunan Pamuk Araştırma Enstitüsü’nden uzman Mehmet Demirtaş, “Bakanlığın belirttiği hasat makinesi sayısı, verimli kullanıldığı sürece ülkedeki pamukların hasat makinalarıyla hasat edilmesi için yeterli olacaktır” dedi. Türkiye’de hasatta makineleşmenin son yirmi yılda önemli ölçüde geliştiğini ve bu süreçte önemli deneyimlerin kazanıldığını belirten pamuk ıslahçısı uzman Şerife Balcı da, “Pamuk Araştırma Enstitüsü, bu deneyimlerini Türkmenistan ve diğer ülkelerde makineli hasat verimliliğini daha da artırmak için paylaşmaya hazır” ifadesini kullandı. Enstitü uzmanı Hüseyin Erdikli ise, “Özellikle daha verimli ve makineli hasada uygun pamuk çeşitlerinin geliştirilmesi konusunda çok büyük bir işbirliği potansiyeli var” dedi.
FAO, iki ülke iş birliğini geliştirmeyi hedefliyorÇalıştayın kapanışında konuşan FAO Orta Asya Alt Bölge Ofisinden uzman Fazıl Düşünceli, “FAO, iki ülke arasındaki bu işbirliğini kolaylaştırmaktan çok memnundur ve sadece pamuk ıslahı ve hasadın makineleşmesinde değil, aynı zamanda tarımın diğer alanlarında da önemli bir işbirliği potansiyeli bulunduğunu gözlemlemektedir” dedi. Her iki tarafın diyaloğu ve gelecekteki işbirliklerini geliştirmek için istekli olduğunu vurgulayan Düşünceli, çalıştaya ev sahipliği yapan Türkmenistan Tarım ve Çevre Koruma Bakanlığı ile deneyimlerini paylaşan Türk heyetine teşekkür etti.
Ziyaretler ve çalıştay sırasındaki tartışmalar, Türkmenistan’ın son yıllarda makineli hasada geçiş yoluyla pamuk üretimini iyileştirmede ve tekstil endüstrisini geliştirmede önemli ilerlemeler kaydettiğini gösterdi. Ülkenin bu sektörde diğer ülkelere fayda sağlayabilecek önemli bir deneyim kazandığı görüldü. Aynı zamanda, özellikle pamuk üretim tekniklerinde iyileştirme, eğitim ve makineli hasat için daha uygun çeşitlerin geliştirilmesi yoluyla, pamuk verimliliğinin ve hasat etkinliğinin daha da iyileştirilmesi için büyük bir potansiyel görülüyor. Bu bağlamda, hem Türkmenistan’dan hem Türkiye’den uzmanlar bu tür alanlarda işbirliği yapma isteklerini dile getirerek FAO’yu bu tür işbirliklerinin geliştirilmesini desteklemeye davet ettiler.

Read More